Biden Yönetimi ve ABD’nin Kriptopara Düzenleyici Politikası

ABD, Soğuk Savaş olarak nitelendirilen, SSCB ile girdiği mücadeleyi kazanması ve SSCB’nin dağılması ile sonuçlanan dönemin ardından süper güç olarak belirdi ve siyasi, ekonomik ve kültürel olarak hegemonik bir güce dönüştü. Bugün her ne kadar ABD’nin hegemonik gücü tartışmaya açılmış ve yükselen yeni güç merkezleri ortaya çıkmış olsa da ABD siyasi, ekonomik ve kültürel anlamda hakimiyetini sınırlı ölçüde de olsa sürdürmektedir.

ABD, hem uluslararası, siyasi, ekonomik konumu hem de hızla büyüyen kriptopara ve blokzincir endüstrisi itibariyle kriptopara piyasası açısından oldukça önemli bir ülke olarak öne çıkmaktadır. ABD’nin kriptoparalara ilişkin yaklaşımı piyasanın tüm aktörleri tarafından yakından takip edilmekte ve piyasaya önemli ölçüde etki etmektedir.

Örneğin, geçtiğimiz aylarda kişisel kriptopara adresleri ile ilgili; belirli tutarların üzerinde, kişisel kriptopara adreslerine kriptopara çekim işlemine ilişkin, kullanıcılardan hizmet sağlayıcılarca ek birtakım onaylayıcı bilgiler alınması, bu bilgilerin kayıt altına alınması ve FinCen ile paylaşılmasına dair gündeme gelen düzenleme teklifi piyasayı olumsuz etkiledi ve kriptopara fiyatlar genel seviyesinde sert bir düşüş meydana geldi.

Biden Yönetimi Öncesi Düzenleyici Çerçeve

2020 yılı, pandemi süreci, Merkez Bankası Dijital Paraları’nın (CBDC) gelişimi, parasal genişleme politikaları, bankaların negatif faiz açıklamaları, merkeziyetsiz finans (DeFi) protokollerinin işlem hacmi ve piyasa değerinin hızlı bir şekilde artması, finansal kuruluşların Bitcoin’e yaklaşımında meydana gelen olumlu değişiklikler ve büyük teknoloji şirketleri, varlık, yatırım fonlarının gibi kurumsal yatırımcıların Bitcoin yatırımı yapması ile birlikte düzenleyici gelişmelerin hız kazandığı bir yıl oldu.

ABD’de bankacılık düzenleyici birimi OCC, bankaların, kriptopara saklama hizmeti verebileceğine, stabil kriptopara rezervi tutabileceğine, ödemelerde açık blokzincir tabanlı stabil kriptopara birimlerini kullanabileceğine, açık blokzincir ağlarına dahil olup blokzincir işlem kayıtlarını tutabileceğine, depolayabileceğine ve işlemleri onaylayabileceğine dair arka arkaya kriptopara piyasası açısından son derece önemli ve olumlu açıklamalar yaptı.

Olumlu gelişmelerin yanı sıra, kriptopara piyasası açısından son derece önemli finansal araçlar olan ve piyasanın büyümesinde önemli katkısı olan stabil kriptoparaların sıkı bir şekilde düzenlenmesine ilişkin STABLE Act düzenleme teklifi ve gizlilik hakkını sınırlayan, kriptoparaların temel işlevlerine zarar veren FinCen kişisel kriptopara adresleri düzenleme teklifi Biden yönetimi öncesi gündeme gelen önemli düzenleyici başlıklardı.

Biden öncesi ABD’nin kriptopara politikasını tamamıyla olumlu ya da olumsuz olarak nitelendirmek doğru bir yaklaşım olmayacaktır. ABD’nin başından beri kriptoparalara olan tarafsız yaklaşımında önemli bir değişiklik görülmezken olumlu ve olumsuz olarak nitelendirilebilecek önemli düzenleyici gelişmeler 2020’nin son çeyreğinde yukarıda yer verilen gelişmeler bağlamında hız kazanmıştır.

Biden Yönetimi

Biden’ın, ABD başkanlık seçimlerinde aday olması süreci ile kriptoparalara yaklaşımının ne olacağı tartışma konusu olurken seçimleri kazanması ile bu tartışmalar hız kazandı. Biden’ın seçim kampanyası öncesinde ve sırasında kriptoparalara ilişkin yaklaşımını ortaya koyacak bir beyanı, vaadi olmadı. Dolayısıyla Biden dönemi ABD’nin kriptoparalara yönelik düzenleyici politikasının nasıl olacağı tartışmalarına yeni yönetimde ekonomi alanında göreve getirilen isimlerin kriptoparalara yaklaşımı ve yakınlığı yön verdi.

Biden’ın Ekonomi Ekibi

Biden yönetiminin Hazine Bakanı, eski FED Başkanı Janet Yellen oldu. Yellen Hazine Bakanlığı’na aday gösterildikten hemen sonra kamuoyuna yönelik ilk açıklamalarında kriptoparalar ile ilgili kendisine yöneltilen bir soruya, kriptoparaların kara para aklama ve terörizmin finansmanında kullanılabildiğine ve düzenleme ihtiyacına dikkat çekerek cevap verdi. Bu açıklamalar Yellen’in kriptoparalar ile ilgili sıkı politikalar takip edebileceğine dair endişeyle karşılandı.

Yellen’in açıklaması her ne kadar olumsuz bir açıklama olarak görülse de bulunduğu konum itibariyle yapılabilecek klasik açıklamalardandı. Devletlerin kontrolünün oldukça sınırlı olduğu ve henüz çok sınırlı düzenlenmiş bir alanda bu kaygıların olmasının normal karşılanması gerekiyor. Bununla birlikte bu açıklamanın hemen ardından Janet Yellen’in Senato Finans Komitesi’ne verdiği bir cevapta, kriptoparaların finansal sistemin etkililiğini artıracağını ve yasal kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini ifade ettiği açıklamaları gündeme geldi.

Bu açıklamalardan hareketle Yellen’in kriptopara karşıtı bir politika takip edeceğini söylemek yanlış olur. Bununla birlikte Yellen’in, kriptoparaların potansiyelinin, işlevinin farkında ama merkezi yapılar açısından risklerini minimize etme yaklaşımına sahip olduğu anlaşılıyor.

Biden yönetiminin SEC başkanı Gary Gensler oldu. Gensler, MIT’de kriptoparalarla ilgili “Blokzincir ve Para” başlıklı dersler vermiş bir isim olarak karşımıza çıkıyor. Gensler, blokzincir ve kriptoparlar konusunda bilgili, bu teknolojilerin işlevinin, potansiyelinin ve sunduğu fırsatların farkında biri olarak SEC’in kriptoparalara karşı politikasının olumlu olacağı ve uzun bir süredir reddedilen Bitcoin ETF talebinin kabul edileceğine dair beklentileri artırdı.

Biden yönetiminde Emtia Vadeli İşlemler Ticaret Komisyonu (CFTC) başkanlığına Rostin Behnam getirildi. Behnam’ın seçilmesinden önce başkanlık için ismi geçen Georgetown Üniversitesi’nde hukuk profesörü olan Chris Brummer’in “Kripto Varlıklar: Yasal, Düzenleyici ve Mali Perspektif” isimli yayımlanmış bir kitabı bulunmaktaydı. Behnam da Bitcoin’e, kriptoparalara yabancı ve karşı bir isim değil tam tersine daha önce yaptığı açıklamalarda CFTC’nin Bitcoin’i yakından takip ettiği, kripto varlıkların vadeli işlem piyasalarında nasıl düzenleneceğine dair çalışmalar yaptığı ve kriptopara inovasyonunun gerisinde kalmamanın önemine vurgu yaptığı beyanları bulunmaktadır.

Merkeziyetsiz Finans (DeFi) protokolleri için altyapı hizmetleri sunan 0x projesi için çalışan Avukat Jason Somensatto geçtiğimiz günlerde 0x projesindeki görevinden ayrılarak CFTC’de Politika ve Teknoloji Uzmanı pozisyonunda göreve başladı. Sektörün içinden gelen, ekosistemi tanıyan, anlayan kişilerin kurumlarda benzer pozisyonlarda görev alması kriptoparalara yönelik politikaların genel itibariyle olumsuz olmayacağına dair önemli bir gösterge olarak değerlendirilebilir. ABD Bankacılık Düzenleyici Birimi OCC’nin eski başkanı Brian Brooks, Coinbase’in eski baş hukuk danışmanıydı ve yukarıda sayılan kriptoparalar ile ilgili OCC merkezli olumlu düzenleyici gelişmelerde önemli bir rol oynadı.

Sonuç

Kriptoparalara yatırım yapan ABD merkezli kurumsal yatırımcıların sayısında ve yatırım miktarında görülen artış, Coinbase, Gemini, Kraken, Ripple, Chainalysis gibi kriptopara ve blokzincir sektörünün önemli şirketlerinin ABD’de yerleşik olması, kriptoparaların kullancı sayısında, işlem hacminde, piyasa değerinde yaşanan hızlı artış önemli düzenleyici gelişmelerin eşiğinde olduğumuzu gösteriyor. Bu atmosferde düzenleyici belirsizliklerin ortadan kaldırılması ABD dahil birçok ülkenin önümüzdeki günlerde ana gündem maddeleri arasında olacak.

ABD merkezli kriptoparalara ilişkin düzenleyici gelişmeler, ABD’nin piyasa açısından önemi ve diğer devletlerin de benzer politikaları takip etme potansiyeli nedeniyle yakından takip ediliyor ve Biden yönetiminin kriptoparalara ilişkin takip edeceği politikalar da bu bağlamda merak ediliyor.

Yukarıda detaylarına yer verdiğimiz Biden yönetiminin ekonomi ekibinin kriptoparalar ve blokzincir teknolojisine yabancı ve karşı olmamaları, ABD’nin kriptoparalara ilişkin politikalarının olumlu olacağına en azından ciddi olumsuzluklar içermeyeceğine dair bir veri olarak değerlendirilebilir.

Biden, başkanlık görevini devralır almaz Trump döneminde sunulan tüm federal düzenleme teklifleri daha detaylı incelenmek ve gözden geçirilmek üzere donduruldu. FinCen tarafından sunulan, çok tartışılan ve kriptoparaların kullanım alanını, işlevselliğini ciddi anlamda sınırlayacağı düşünülen, gizlilik gibi temel hakların da önemli ölçüde ihlali niteliği taşıyan kişisel kriptopara adresleri düzenleme teklifi de dondurulan düzenleme tekliflerinden biriydi.

ABD’yi kriptopara inovasyonunun dışında bırakacağı ve ABD’ye kriptopara piyasasından sermaye akışını keseceği dile getirilen FinCen kişisel kriptopara adresi düzenlemesi Biden yönetiminin kriptoparalara yönelik tavrı konusunda ilk önemli sınavı olarak karşımıza çıkıyor. Bu düzenleme teklifinin akıbeti Biden yönetiminin kriptoparalara yaklaşımına da ışık tutacak.

Bu yazı ilk defa Şubat 2021 tarihinde BTCHaber‘de yayımlanmıştır.