NFT Trendinin Güçlü Yönleri Neler? NFT Trendi Daha Ne Kadar Devam Eder?

NFT’ler, değer transferi, değer saklama aracı olarak “kriptopara” konseptinden çok daha geniş bir varlık sınıfına karşılık gelen ve içine “kültür”ü (sanat, estetik vs.) de dahil edebileceğimiz “kripto varlık” konseptine geçişte önemli bir işlev üstlendi, bir köprü vazifesi gördü.

Şimdiye kadar kriptopara ilişkili çok sayıda trend deneyimledik, bu trendler, trendle ilişkili varlıklara yatırımların artmasını ve bu varlıkların değerlenmesini sağlarken hem kriptopara topluluğunu hem de teknik anlamda dağıtık defter, blokzincir tabanlı varlıkların niteliğini, çeşitliliğini önemli ölçüde geliştirdi.

Kriptopara ekosisteminde bazı trendlerin çok güçlü ve uzun süreli olmasına rağmen bazılarının daha kısa süreli ve daha sönük olduğunu görüyoruz. Örneğin 2017 ICO’ları, DeFi, farklı ilk arz platformları, kurguları, akıllı sözleşme platformları, gizlilik tabanlı kriptoparalar, spesifik bir kriptopara özelinde trendler, launchpad projeleri, oyun temalı kripto varlıklar vs. Bu trendlerin sayısını daha özel ve genel anlamda artırabiliriz.

NFT trendinin yakaladığı ivmenin diğer birçok trendden daha güçlü olduğunu görüyoruz. Bu durumun birçok önemli nedeni var. Nedenlerine bu yazıda değineceğiz. Diğer bir önemli soru ise NFT trendinin ne kadar devam edeceği ve nereye evrileceği sorusudur. Bu soruya da bu yazıda cevap vermeye çalışacağız.

NFT Trendi Nasıl Başladı?

Öncelikle kriptopara ekosisteminde trendlerin diğer birçok fenomen gibi bir anda başlamadığını teknik düzeyde ve topluluk düzeyinde bir olgunlaşma sürecinden sonra ilgili konseptin “trend” seviyesine geldiğini ve yine teknik düzeyde geliştirmelerin ve topluluk düzeyinde ilginin trendin gücünü belirlediğini ve trende yön verdiğini görüyoruz.

Bilinen ilk NFT projesi daha ERC-721 standardı dahi geliştirilmeden önce Ethereum üzerinde geliştirilen Etheria projesidir. Etheria, kullanıcılar tarafından Ether ile satın alınabilen ve üzerine inşa edilebilen eşşiz altıgen karolardan oluşan bir sanal evrendir.

Bilinen ilk ünlü NFT koleksiyonları ise 2017 yılında geliştirilen CryptoPunks ve CryptoKitties koleksiyonlarıdır. Kriptoparaların gelişim sürecinde önemli bir yeri olan Punks felsefesine referansla çıkarılan CryptoPunks’lar milyonlarca dolara alıcı bulmaya devam etmektedir.

Oyun temalı CryptoKitties ise çıkarıldıktan kısa bir süre sonra çok sayıda kullanıcı çekmeyi başarmış ve işlem yoğunluğundan ötürü Ethereum ağında işlemlerin onaylanma sürelerinde gecikmeye ve işlem ücretlerinde artışa neden olmuştur.

NFT’ler anlaşılacağı üzere 2015 yılına kadar geriye gitmekle birlikte 2020 yılının ortalarından itibaren NFT’lerin potansiyel kullanım alanları ve genel anlamda potansiyeli ile ilgili tartışmaların arttığını görüyoruz. 2020’nin son aylarına ve 2021 yılına geldiğimizde yüksek rakamlı CryptoPunks satışlarının birçok insan tarafından şaşkınlıkla karşılanmakla birlikte bu satışlara paralel yüksek rakamlara alıcı bulan ilginç NFT koleksiyonların sayısında ciddi bir artış olduğunu görüyoruz.

Birçok insana son derece saçma gelen NFT satışlarının arkaplanda kara para aklama ya da reklam gibi faaliyetler ile ilişkilendirildiği bu dönemde NFT trendinin önemli bir ivme yakaladığını ve neredeyse her gün yeni bir NFT satışının kripto medya sitelerinde hatta ana akım medyada haber olduğunu görüyoruz.

Yukarıda sayılan gelişmelere paralel kurumsal ve bireysel düzeyde NFT benimsenme oranının diğer birçok trende oranla çok daha hızlı arttığını ve farklı sektörlerden ünlü kişi ve kuruluşların NFT ekosistemine NFT satın alma, NFT pazar yeri geliştirme, NFT ihraç etme, NFT tabanlı oyun inşa etme gibi farklı şekillerde dahil olduğunu görüyoruz.

NFT Trendinin Güçlü Yönleri

• NFT’ler blokzincir üzerinde eşsiz, ikame edilemeyen varlıklar olarak hem dijital dünya varlıklarının hem de gerçek dünya varlıklarının blokzincir tabanlı dijital temsillerinin oluşturulması ve bu varlıkların sınırsız sayıda farklı kurguda, iş modelinde bir yatırım aracına dönüşmesi noktasında önemli fırsatlar sunuyor. Bu noktada sınırsız sayıda “kullanım alanı” NFT trendi için önemli bir avantaja dönüşüyor,
• İlk örnekleri itibariyle ve genel anlamda mevcut NFT’lerin kriptoparalara benzer şekilde ödeme ve değer saklama gibi bir misyonunun olmaması, bu varlıkların koleksiyon niteliğinde olması gibi nedenlerle düzenleyici belirsizliklerin NFT varlıklar tarafında kripto varlık ilişkili diğer konseptlere nazaran daha az olması ve bu nedenle NFT’ler konusunda bireylerin ve kurumsal yapıların daha hızlı aksiyon alabilmesi,
• Diğer birçok kripto varlık ilişkili trende kıyasla, NFT varlıkların teknik özellikleri ve niteliği ile uyumlu olarak, NFT’lerin kurumsal yatırımcılar, ünlüler, medya organizasyonları, finans devleri, merkezi kriptopara hizmet sağlayıcıları tarafından hızlı bir şekilde benimsenmesi ve bu aktörler tarafından NFT tabanlı çok sayıda ürün ihraç edilmesi,
• Bireylerin diğer kripto varlık ilişkili trendlere oranla sadece yatırım, alım-satım yapmaktan ziyade NFT varlık ekosistemine creator olarak daha aktif bir şekilde dahil olabilmesi,
• NFT varlıkların diğer trendlerle uyumlu, birlikte çalışabilir nitelikte olması, Örneğin NFT’lerin DeFi protokollerine teminat olarak yatırılabilmesi, metaverse yapılarında sahiplik kaydı olarak kullanılabilmesi, GameFi tarafında oyna-kazan (play-to-earn) modellerinde NFT varlıkların farklı iş modellerinde kullanılabilmesi vs.
• Yukarıda sayılan tüm gelişmelere paralel olarak diğer kripto varlık ilişkili konseptlere nazaran NFT’lere ana akım medya ilgisinin çok daha yüksek düzeyde olması, bu durumun NFT’lerin benimsenmesine, reklam ve pazarlamasına sunduğu ciddi katkı gibi nedenleri NFT trendinin güçlü yönleri arasında sayabiliriz.

NFT Trendi Daha Ne Kadar Sürer?

NFT’lerin spesifik bir kripto finansal araç olarak görülmemesi gerekiyor. NFT’ler, bir finansal araçtan ziyade başlı başına yeni bir “varlık” sınıfına karşılık geliyor. Yani NFT’ler temel (base) bir varlık sınıfı olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle NFT trendinin diğer trendlere nazaran daha uzun soluklu olacağını rahatlıkla söyleyebiliriz.

Yukarıda NFT trendinin diğer trendlere nazaran güçlü yönlerine değindik. İlk sırada yer alan kullanım alanı ve yine yukarıda ifade edilen diğer konseptlerle birlikte çalışabilirlik çerçevesinde NFT trendinin farklı, yeni kullanım alanlarına kayarak daha uzun bir süre devam edeceğini söyleyebiliriz.

NFT’ler aynı zamanda henüz gelişim sürecinde olan kripto varlık ekosistemi içerisinde önemli bir “kültür”e karşılık gelmektedir. Yer yer kültür varlıkları olarak nitelendirilen NFT’lerin ekosistemdeki yerinin anlaşılması ve birçok insana son derece saçma gelen NFT satışlarının anlam kazanması adına “kültür” yaklaşımı oldukça önemlidir. Söz konusu “kültür” olduğunda trendin devamlılığı adına daha iyimser olabiliriz. Ancak şunu unutmamak gerekir NFT’ler “kripto kültürü” değil, kripto kültürünün önemli bir parçasıdır.

Sanat, estetik, kültür odaklı koleksiyonlar ile başlayan NFT trendinin hızla oyun (sahiplik kaydı, oyna kazan vs.) alanına kayması ve güçlü bir trende dönüşme potansiyeline sahip metaverse yapılarında önemli bir bileşen olacak olması da bu trendin diğer trendlerle uyumlu olarak devam edeceğinin önemli bir göstergesidir. Bu noktada DeFi protokollerinde NFT varlıkların teminat olarak kullanılabilmesi de (gerçek dünya varlıkları, dijital varlıklar) NFT trendine yeni bir ivme kazandıracak önemli bir gelişmedir.

NFT trendinin henüz çok başında büyük kriptopara borsalarının NFT pazar yeri geliştirme yarışına girdiğine ve NFT pazar yerlerinin sayısının hızla arttığına şahit olduk. NFT pazar yeri geliştiren yapılar arasında büyük finansal kuruluşlar, medya organizasyonları da yer alıyor.

Coinbase’in 2022 yılında başlatacağını duyurduğu NFT pazar yerine ön kayıt yaptıranların sayısının duyurunun ikinci günü 1.5 milyonu geçmesi NFT trendinin geleceğine dair önemli bir veri niteliğindedir.

Büyük kurumsal yapıların hızla NFT pazar yeri geliştirmesi, NFT pazar yerlerinin kısa sürede devasa işlem hacimlerine ulaşması NFT’lerin güçlü bir trend olarak devam edeceğinin (devam edeceğine inanıldığının) önemli bir göstergesi niteliğindedir.

Sonuç

Bu yazıda NFT trendinin nasıl başladığı ve diğer trendlere kıyasla güçlü yönlerinden hareketle bu trendin daha ne kadar ve ne şekilde devam edebileceğine ilişkin bir projeksiyon sunulmaya çalışılmıştır.

NFT trendinin uzun bir süre güçlü bir şekilde devam etmesi demek mevcut NFT formlarının bu trendle uyumlu olarak değerleneceği ya da benimsenme ve kullanım hızının artacağı anlamına gelmiyor. Yukarıda da vurgulandığı üzere NFT trendi yeni ve özgün kullanım alanları ile farklı alanlarda daha uzun bir süre trend olmaya devam edecek.

Loot projesi gibi üzerine türev NFT’lerin, ürünlerin geliştirilmesine izin veren NFT’lere benzer şekilde yenilikçi NFT iş modelleri, NFT odaklı farklı trendler ortaya çıkarmaya devam edecektir. Bununla birlikte güçlü bir trende dönüşeceği çok açık olan Metaverse yapılarının en önemli bileşenlerinden biri olacak NFT varlıkların ilgili Metaverse yapılarında özgün kullanım alanları ile NFT odaklı yeni trendler ortaya çıkarma potansiyeli oldukça güçlüdür.

NFT varlıklara, NFT projelerine yönelik değerlendirmelerde genel anlamda NFT trendinden ziyade NFT ilişkili daha “özel” trendlerin takip edilmesi NFT ekosisteminde projenizin ya da yatırımlarınızın daha iyi konumlanması adına daha doğru kararlar almanıza yardımcı olacaktır.

Bu yazı ilk olarak 07/11/21 tarihinde Blockchain Istanbul Medium hesabında yayımlanmıştır.